“birlikte kalmak”
Tiyatro, bir araya gelmenin en özgün ve sanatsal biçimlerinden biridir. Bir araya gelmenin, birlikte olmanın çağırdığı “başlangıç” duygusu, tiyatroda aynı zamanda bir üretim koşulu olarak görünür. Yazar, yönetmen, oyuncular, sahne ekibi anlatmaya değer bir hikâyenin etrafında bir araya gelirler. Bu bağlamda birlikte olmak, giderek daralan alanlarımızda kendi başına bir direniş ifadesi olarak açığa çıkar. Peki, bu direniş nasıl sürdürülür?
Birlikte kalmak, başlangıcın sorumluluğunu, değişen koşullara ve yapısal istikrarsızlıklara rağmen ısrar etmeyi, kırılganlıkla, yorgunlukla, çatışmayla birlikte hep yeniden müzakere edilmesi gereken bir sürdürülebilirlik hâlini ifade eder. Bu bakışla, birlikte kalmak politik bir tutumdur.
Son yıllarda Türkiye’de tiyatro, her biri kendine özgü bir kriz yaratan politik dalgalanmaların, kaynak eksikliğinin ve mesleki güvencesizliklerin içinde varlığını sürdürmeye çalışıyor. Bu kırılganlık ortamında, üretim biçimlerimizde de bir arada kalmanın ve sürdürülebilir bir yapı kurmanın yollarını tartışmaya açmak, bir örgütlenme, bakım ve ilişkisellik pratiği olarak düşünülebilir.Tam da bu noktada, Sara Ahmed’in “kolektif hayatta kalma” kavramı bu çağrının kuramsal zeminini oluşturur. Ahmed, birbirine tutunarak yaşamayı politik bir eylemlilik hâli olarak tarif eder. Hayatta kalmak, birbirine tutunarak, birlikte yaşamanın ve üretmenin biçimlerini sürekli yeniden tanımlayarak mümkündür.
Birlikte kalmayı hem tiyatro üretim süreçlerinin hem de kriz hâlindeki bir sistemin içinde dayanışmanın bir biçimi olarak gördüğümüzde yeni bir tartışma alanı açarız: Birlikte olmaya nasıl devam ederiz? Bir şeyleri sürdürme iradesi hangi anlarda kırılır, nasıl yeniden inşa edilir? Kimlerle kalırız? Onlarla kalmak için nasıl yöntemler geliştiririz? Tiyatro üretimi süregiden bir ilişkiler ekosistemiyse, bu ekosistemin içinde birbirimizi nasıl kollarız? Birlikte var olma etiği tiyatroda nasıl karşılık bulur?
“Dramaturji: Ses ve Söz” projesi, tiyatro üretimi içinde çoğu zaman görünmez kalan dramaturji ve oyun yazarlığı alanlarını görünür kılmayı, bu alanlara ait sesleri duyurmayı ve sözleri arşivlemeyi amaçlıyordu. Dramatist’in ilk projesi olarak, hem düşünsel hem kurumsal anlamda bir başlangıç adımı oluşturdu. “Birlikte kalmak” fikri, bu başlangıcın ardından gelen ikinci adım olarak, bir aradalığın nasıl sürdürüleceğini, yani üretim, paylaşım ve dayanışma biçimlerinin nasıl kalıcılaşabileceğini, tartışmaya açıyor. Bu bağlamda:
Tiyatro üretiminde birlikte kalmanın sanatsal, politik, etik boyutlarını tartışmaya açan,
Tiyatroda kolektif üretim süreçlerini, topluluk olma ve bunu sürdürme yöntemlerini merkeze alan,
Yorgunluk, tükenme ve yeniden başlama hâllerini araştıran,
Yapısal istikrarsızlıkların, ekonomik güvencesizliklerin ve politik krizlerin içinde birlikte kalmanın anlamını ve işlevini sorgulayan,
Kimlerin birlikte kaldığını, kutuplaştırmaya dair stratejilere rağmen dağılmamanın anlamını tiyatro üzerinden düşünen,
Birlikteliğin sanatsal ve estetik biçimlerini çağdaş tiyatro pratikleri üzerinden araştıran,
ya da bu odaklarla bağlantılı yeni öneriler ve bakış açıları sunan yazılarınızı bekliyoruz. Yazılar proje kapsamında www.dramatistturkiye.com platformunda yayımlanacaktır.
Başvuru Süreci: Üzerinde çalışmak istediğiniz yazıyla ilgili 200 kelimeyi geçmeyen bir taslağı 25 Ekim 2025 tarihine kadar bizimle paylaşabilirsiniz. Taslak metniniz değerlendirildikten sonra 1 Kasım 2025 tarihine kadar size olumlu-olumsuz dönüş yapılacaktır. Yazınız onaylandığında editör ekibimiz biçim ve içerik düzenlemeleri için sizinle birlikte çalışarak yayın sürecine kadar iletişimde kalacaktır.
Yazılarınızı belirtilen tarihe kadar dramatistturkiye@gmail.com adresi üzerinden bizimle paylaşabilirsiniz.
Telif: Her yazarın ayırdığı zaman ve sunduğu katkının bir karşılığı olduğuna inanıyoruz. Çağrı kapsamında yazarlara sundukları katkı için 3000 TL telif ödemesi yapılacaktır. Bu telif ödemesini, verilen emeği takdir etmenin yanı sıra, imkânlar dâhilinde temsili bir katkı olarak değerlendirdiğimizi vurgulamak isteriz.
Projeye dair soru, görüş ve önerileriniz için editörlerimizle iletişime geçebilirsiniz:
yasamozlem@gmail.com - ozdenisiltan@gmail.com
Dramatist Hakkında
Dramatist Türkiye, Türkiye’deki dramaturglar ve tiyatro yazarları için bir buluşma alanı yaratmayı amaçlayan yenilikçi bir platform olarak dramaturji ve oyun yazarlığının teorik ve pratik işlevlerini görünür kılmayı, bilgi paylaşımını, iş birliğini ve kaynak üretimini teşvik eder. Bu bağlamda, tiyatro profesyonelleri, akademisyenler, öğrenciler ve sanatseverler arasında köprüler kurarak çağdaş dramaturji ve tiyatro yazarlığının gelişimine katkı sağlamayı hedefler.